Αισθητηριακή Ολοκλήρωση σε Παιδιά με Αναπτυξιακές ή Άλλες Διαταραχές

Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι η διαδικασία με την οποία ο εγκέφαλος λαμβάνει, επεξεργάζεται και ανταποκρίνεται σε αισθητηριακές πληροφορίες από το περιβάλλον και το ίδιο το σώμα. Σε πολλά παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές, όπως η διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ), η ΔΕΠ-Υ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας) και άλλες νευροαναπτυξιακές δυσκολίες, η αισθητηριακή επεξεργασία μπορεί να είναι διαταραγμένη, οδηγώντας σε προκλήσεις στην καθημερινή τους ζωή.

Δυσκολίες στην Αισθητηριακή Επεξεργασία

Τα παιδιά με δυσκολίες στην αισθητηριακή ολοκλήρωση μπορεί να εμφανίζουν:

  • Υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε αισθητηριακά ερεθίσματα (π.χ. έντονα φώτα, ήχους, υφές, γεύσεις, μυρωδιές ).
  • Δυσκολία στη ρύθμιση της κινητικότητας και του συντονισμού των κινήσεων. Υπάρχουν παιδιά που είναι υπερευαίσθητα στα αιθουσαία ερεθίσματα και φοβούνται την κούνια, την τσουλήθρα, τους δοκούς, τις κατηφόρες ,τις ανηφόρες , δυσκολεύονται να σκαρφαλώσουν  και να ανέβουν ή να κατέβουν σκάλα, να ρολάρουν το σώμα τους στο πάτωμα ή σε άλλες επιφάνειες . Από την άλλη υπάρχουν και παιδιά που αναζητούν έντονα αισθητηριακά ερεθίσματα , πηδούν από το ένα μέρος στο άλλο , κουνιούνται πολύ δυνατά γυρίζοντας το κεφάλι πίσω, γυρίσουν γύρω γύρω το σώμα τους και στροβιλίζονται . Το παιδί με δυσκολίες στο ιδιοδεκτικό σύστημα παρουσιάζει εικόνα αδέξιου παιδιού , πέφτει εύκολα , έχει περίεργη στάση κορμού στο χώρο, δυσκολία στη λεπτή κινητικότητα πχ δυσκολεύεται  να πιάσει  και να χειριστεί  μικρά αντικείμενα , κουμπιά , πιρούνι , κουτάλι, μαρκαδόρο. 
  • Προβλήματα στη συγκέντρωση και τη διαχείριση της προσοχής.
  • Έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις σε συγκεκριμένα απτικά ερεθίσματα. Αποφεύγει τις αγκαλιές και τη σωματική επαφή, δεν τρώει τροφές με κάποιες υφές, δεν φοράει ρούχα με συγκεκριμένες υφές υφασμάτων, δεν θέλει να κάνει μπάνιο και να του πλένουν το πρόσωπο, δεν θέλει να αγγίζει υφές και να λερώνεται.
  • Δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση λόγω της δυσκολίας κατανόησης και διαχείρισης αισθητηριακών πληροφοριών. Τα παιδιά με υπερεθαισθησία ή  υπαισθησία απομονώνονται από τους γύρω τους , νιώθουν ότι όλα τους ενοχλούν , συχνά δεν έχουν παρέες, κάθονται μόνα τους μακριά από έντονα ερεθίσματα , φωνές, πολυκοσμία .
Μέθοδοι Παρέμβασης

Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

  • Παιχνίδι και δραστηριότητες βασισμένες στην κίνηση, όπως αιώρες, τραμπολίνα , τσουλήθρες, δοκούς και μπάλες  ισορροπίας.
  • Αισθητηριακά εργαλεία, όπως βαριές κουβέρτες, βαράκια άκρων, μπάλες πίεσης, βούρτσες, μπαλοπισίνες και ειδικές επιφάνειες αφής.
  • Τεχνικές αυτορρύθμισης, όπως βαθιά πίεση, αναπνευστικές ασκήσεις και ασκήσεις χαλάρωσης.
  • Ειδικά διαμορφωμένα περιβάλλοντα, βοηθούν στη ρύθμιση των αισθητηριακών ερεθισμάτων.
mother-and-son-crafting-together-at-home-LTK34BD.jpg
girl-with-brush-drawing-sun-on-paper-PND2R36.jpg
Σημασία της Παρέμβασης

Η αισθητηριακή ολοκλήρωση αποτελεί βασικό στοιχείο της ανάπτυξης και της μάθησης. Για τα παιδιά με αισθητηριακές δυσκολίες, η κατάλληλη παρέμβαση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Η εργοθεραπεία με προσέγγιση αισθητηριακής ολοκλήρωσης μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να διαχειρίζονται καλύτερα τις αισθητηριακές προκλήσεις και να αναπτύξουν δεξιότητες απαραίτητες για την καθημερινότητά τους.